Drożejący RAM przestał być „problemem hobbystów od pecetów”. Dziś wpływa na to, ile kosztuje laptop dla studenta, stacja robocza dla grafika, komputer do gier i cały cykl wymiany sprzętu w firmach. Porównanie cen RAM na rynku globalnym pokazuje, że różnice między regionami potrafią być zaskakujące, ale jeszcze ważniejsze jest to, dlaczego te różnice rosną właśnie teraz: gdy pamięć staje się paliwem dla AI, a nie tylko dodatkiem do domowego komputera.
O co właściwie chodzi
Rynek pamięci RAM jest globalny, ale ceny końcowe nie są „globalnie równe”. W uproszczeniu: kości DRAM produkuje kilka firm, a potem te same komponenty przechodzą przez łańcuch: wafle i pakowanie, moduły (DIMM/SO-DIMM), dystrybucja, lokalne podatki i marże, a na końcu – detal. Gdy na górze łańcucha robi się ciasno, na dole robi się drogo i chaotycznie.
Największy ciężar ostatnich wzrostów to przesunięcie priorytetów producentów w stronę serwerów i AI. W raportach branżowych wprost podkreśla się, że to AI-serwery są głównym motorem popytu na pamięć, a produkcja HBM (pamięci wysokoprzepustowej do akceleratorów AI) wypiera część podaży „zwykłego” DRAM. TrendForce opisywał sytuację, w której HBM wypycha konwencjonalną pamięć, a dostawcy utrzymują twardą postawę cenową. (trendforce.com)
Wahania są też cykliczne i potrafią zmieniać kierunek w trakcie roku. TrendForce w listopadzie 2024 wskazywał ryzyko spadków cen w 2025 (m.in. przez zapasy i presję popytu), po czym w 2025 coraz częściej pojawiają się komunikaty o ponownym zacieśnianiu podaży i wzrostach – zwłaszcza w segmentach „starej generacji” jak DDR4. To nie jest stabilny rynek, tylko rynek w przejściu technologicznym. (trendforce.com)
Istotny element porównania cen RAM globalnie: porównujemy nie tylko „DDR4 vs DDR5”, ale też kanały cenowe. Inne mechanizmy rządzą ceną kontraktową (OEM/korporacje), inne ceną spot (hurt, bieżące dostawy), a jeszcze inne – ceną detaliczną (sklepy, platformy). W praktyce użytkownik widzi detal, który bywa opóźniony względem zmian hurtowych, ale potrafi też reagować przesadnie – gdy sklepy boją się braków i budują bufor marży.
Dlatego w 2025 obserwujemy zjawisko „rozjazdu” cen: w niektórych regionach i kanałach te same zestawy RAM drożeją szybciej niż wynikałoby to z samego kursu walut. Przykłady medialne pokazują realne, procentowo wyższe ceny w Japonii niż w USA dla tego samego zestawu DDR5 (różnica ok. 8% w przywołanym przypadku), co dobrze ilustruje rolę lokalnych narzutów i dostępności. (tomshardware.com)
Społeczne i praktyczne konsekwencje
Dla studenta „drożejący RAM” oznacza często wybór między sensownym laptopem a czymś, co starczy na przeglądarkę i notatki. Problem w tym, że w edukacji coraz częściej wymaga się narzędzi, które pamięciożerne są z definicji: przeglądarki z wieloma kartami, wideokonferencje, IDE, kontenery, wirtualizacja, podstawowa obróbka grafiki i wideo. Gdy 16 GB staje się „minimalnym komfortem”, wzrost cen pamięci działa jak regresywny podatek od nauki i rozwoju kompetencji.
Dla graczy skutki są bardziej brutalne psychologicznie niż techniczne: człowiek widzi, że karta graficzna potrafiła stanieć po boomie, a RAM… wraca do absurdów. Wzrost cen RAM wpływa na to, że zestawy w sklepach częściej są sprzedawane z niższą ilością pamięci, a upgrade, który miał być „tanim ruchem”, staje się decyzją budżetową. Media branżowe opisywały sytuacje, w których ceny popularnych zestawów w krótkim czasie wielokrotnie wzrosły. (theverge.com)
Profesjonaliści (grafika 3D, wideo, data science) dostają podwójnie: rosną koszty RAM, ale rośnie też presja na więcej pamięci, bo narzędzia AI i większe projekty „zjadają” zasoby. To segment, w którym kompromisy są najdroższe: za mało RAM to realne godziny stracone na swap, crashach, dłuższych renderach i przerwach w pracy.
Dla konsumentów jako całości efekt jest mniej widoczny, ale bardziej masowy: rośnie cena całych komputerów, bo producenci przerzucają koszt pamięci na gotowe konfiguracje. W 2025 wprost komunikowano podwyżki cen komputerów dla klientów biznesowych powiązane z niedoborami DRAM i NAND, z konkretnymi podwyżkami dla konfiguracji o wyższej pojemności RAM. (businessinsider.com)
Kto traci, kto zyskuje
Tracą użytkownicy detaliczni w regionach o wyższych narzutach. Porównanie cen RAM na rynku globalnym pokazuje, że różnice regionalne kumulują się tam, gdzie dochodzą: VAT, droższa logistyka, mniejsza konkurencja detalistów, a czasem po prostu słabsza dostępność. W USA detal potrafi być „bardziej agresywny cenowo”, ale to nie gwarancja – przy niedoborach każdy region potrafi płacić premię.
Tracą firmy i instytucje kupujące „w złym momencie cyklu”. Kontraktowe ceny pamięci dla OEM potrafią rosnąć kwartał do kwartału; TrendForce prognozował wzrosty konwencjonalnego DRAM o 8–13% kw/kw w 4Q25 (a z HBM nawet 13–18%), co przekłada się na koszty konfiguracji i zamówień. (trendforce.com)
Tracą osoby trzymające się DDR4 „bo taniej”. W przejściu generacyjnym bywa odwrotnie: DDR4 może drożeć szybciej, gdy producenci ograniczają moce i ogłaszają EOL, a rynek panikuje i robi zapasy. TrendForce wskazywał, że ceny konsumenckiego DDR4 w 3Q25 mogą wzrosnąć o 40–45% w kontraktach, właśnie z powodu przejścia generacji i napięć podaży. (trendforce.com)
Zyskują producenci pamięci i segment AI. Dane Gartnera pokazują, jak silnie pamięć potrafi napędzać przychody w cyklu wzrostowym: w 2024 przychody z pamięci wzrosły bardzo mocno rok do roku, a HBM stanowił istotną część przychodów DRAM. Jednocześnie Gartner prognozował dalszy wzrost rynku pamięci w 2025 oraz rolę DDR5 i HBM w tej dynamice. (gartner.com)
Zyskują też podmioty, które mają skalę i kontrakty. Hiperskalerzy i wielcy producenci sprzętu potrafią „zaklepać” dostawy, podczas gdy detal dostaje resztę – i płaci premię. Efekt społeczny jest prosty: wąska grupa kupuje taniej i pewniej, szeroka płaci drożej i bardziej nerwowo.
Jak ludzie próbują sobie radzić
W codziennym życiu strategie są mniej „techniczne”, a bardziej ekonomiczne: chodzi o minimalizację ryzyka przepłacenia i o kupowanie użyteczności, a nie gigabajtów dla zasady. Najlepsze obejścia są zwykle nieefektowne, ale skuteczne.
-
Odkładanie upgrade’u i „przeczekanie kwartału”. Skoro prognozy potrafią się odwrócić w kilka miesięcy (co widać w komunikatach TrendForce z 2024 i 2025), część osób celuje w momenty korekt, a nie w szczyt paniki. (trendforce.com)
-
Zmiana platformy zamiast dokładania RAM. Gdy DDR4 przestaje być „tanią opcją”, opłacalność przesiadki na DDR5 rośnie, nawet jeśli płyta i procesor kosztują więcej. W praktyce użytkownicy liczą koszt całej modernizacji w przeliczeniu na 2–4 lata.
-
Kupno używanego RAM z testami i zwrotem. Rynek wtórny rośnie, bo ceny pamięci w detalu przestają mieć sens. Ryzyko: brak gwarancji producenta, mieszane partie, gorsza kompatybilność. Zysk: często realnie niższa cena za GB.
-
Redukcja „apetytu” software’u. To brzmi jak cofanie się w czasie, ale działa: ograniczenie autostartu, mniej kart w przeglądarce, zamiana ciężkich aplikacji na lżejsze, kontrola wtyczek. W pracy profesjonalnej to nie zawsze możliwe, ale w domu – często tak.
-
Kupno laptopa/PC z sensowną ilością RAM od razu. Gdy upgrade SO-DIMM bywa drogi, a producenci potrafią podnosić ceny modułów i zestawów, ludzie częściej próbują „kupić raz, a dobrze” – zwłaszcza że firmy wprost komunikują presję kosztową na pamięć. (tomshardware.com)
W tle jest jeszcze jedna strategia: akceptacja kompromisu. Użytkownik przestaje gonić „idealną” konfigurację i kupuje sprzęt, który spełnia jego scenariusz, choć nie jest marzeniem. To psychologicznie trudne, ale ekonomicznie racjonalne w warunkach, gdy rynek IT bywa irracjonalny.
Co może wydarzyć się dalej
W krótkim terminie (najbliższe kwartały) kluczowe jest pytanie, czy presja AI dalej będzie wypychać podaż konsumencką. TrendForce w 4Q25 opisywał dalsze przesuwanie mocy w stronę serwerów i HBM, z konsekwencją w postaci wzrostów cen konwencjonalnego DRAM. To sugeruje utrzymanie „premii za dostępność” dla wielu produktów konsumenckich. (trendforce.com)
W średnim terminie rynek może się rozjechać: DDR5 będzie rosło wolniej niż DDR4, jeśli DDR4 realnie wejdzie w fazę ograniczanej podaży i nerwowego domykania zamówień. TrendForce wprost opisywał rozbieżne trendy cenowe między generacjami i mocny skok dla konsumenckiego DDR4 w 3Q25. (trendforce.com)
W długim terminie pozostają dwie niewiadome: tempo rozbudowy mocy produkcyjnych oraz to, czy producenci będą chcieli wrócić do agresywnej podaży dla rynku konsumenckiego. Media technologiczne podkreślają, że zwiększanie mocy w DRAM jest powolne i kapitałochłonne, a producenci mogą preferować utrzymywanie wyższych marż zamiast zalewania rynku. W praktyce oznacza to ryzyko dłuższej epoki „drogiego RAM-u”. (techradar.com)
Warto też pamiętać, że prognozy potrafią się wzajemnie wykluczać w zależności od momentu cyklu. Gartner prognozował wzrost przychodów z pamięci w 2025, ale w ujęciu cen detalicznych użytkownika znaczenie ma nie tyle „rynek jako całość”, co konkretne segmenty (DDR4/DDR5, SO-DIMM/DIMM) i regionalne kanały dystrybucji. (gartner.com)
Artykuł ma charakter informacyjno-analityczny i nie stanowi porady inwestycyjnej ani zakupowej.
Podsumowanie
Porównanie cen RAM na rynku globalnym nie sprowadza się do tabelki „USA taniej, Europa drożej”. Różnice regionalne istnieją, ale prawdziwy motor obecnej zmienności to przemeblowanie priorytetów produkcyjnych pod AI oraz napięcia w przejściu z DDR4 na DDR5. Gdy DDR4 jest wygaszany, potrafi drożeć szybciej niż nowsza generacja – a to uderza w tych, którzy chcieli „zaoszczędzić”. (trendforce.com)
Dla użytkowników praktyczny wniosek jest brutalny: pamięć RAM przestała być stabilnym, przewidywalnym elementem budżetu. Trzeba myśleć scenariuszami – kiedy kupić, jaką platformę wybrać, czy iść w używki, oraz jak ograniczać realne zużycie RAM w codziennej pracy. Rynek IT w 2025 nagradza tych, którzy planują, a karze tych, którzy muszą kupić „na już”.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czemu ceny RAM różnią się między USA, Europą i Azją?
Bo końcowa cena to nie tylko koszt kości DRAM, ale też lokalne podatki (np. VAT), logistyka, konkurencja detaliczna i dostępność. W praktyce ten sam zestaw potrafi być zauważalnie droższy w jednym regionie niż w innym, nawet bez zmiany „technologii” produktu. (tomshardware.com)
Czy DDR4 będzie tańsze, skoro jest starsze?
Niekoniecznie. W fazie wygaszania produkcji i ograniczania podaży starsza generacja może drożeć, bo część rynku robi zapasy i bo zmniejsza się dostępność dla konsumentów. TrendForce prognozował mocne wzrosty kontraktowe DDR4 w 3Q25. (trendforce.com)
Czy to prawda, że AI podbija ceny pamięci?
Tak w tym sensie, że popyt AI (zwłaszcza na HBM i pamięć serwerową) wpływa na alokację mocy produkcyjnych i potrafi „wypychać” segment konsumencki, co zwiększa presję cenową. TrendForce i media technologiczne opisują ten mechanizm jako jeden z głównych czynników napięć podaży. (trendforce.com)
Czy firmy naprawdę podnoszą ceny komputerów przez drogi RAM?
W 2025 pojawiały się komunikaty o podwyżkach cen komputerów dla klientów biznesowych powiązanych z niedoborami pamięci i magazynowania, z większymi podwyżkami dla konfiguracji z większą ilością RAM. (businessinsider.com)
Jak porównywać ceny RAM globalnie, żeby nie wyciągnąć złych wniosków?
Porównuj tę samą pojemność i typ (DDR4 vs DDR5, DIMM vs SO-DIMM), podobne parametry oraz ten sam kanał (detal vs oferty OEM). Zwracaj uwagę na podatki i na to, czy różnice nie wynikają z chwilowej dostępności w danym regionie.